Amaliy mavzularni o`zgartirish: Kasalxona xonalari yoritilganligining ahamiyati.
1-mavzu. Kasalxona xonalari mikroiqlimining gigiyenik ahamiyati (harorat, namlik, havo harakat tezligi, bosim).
- 1. Kasalxona xonalarining mikroiqlimni oʻrganish va baholash
- 2. harorat
- 3. namlik
- 4. havo harakat tezligi
- 5. bosim
2-mavzu. Kasalxona xonalari havosining antropogen ifloslanishi haqida tushuncha.
- 1. Kasalxona xonalari havosining antropogen ifloslanishi.
- 2. Kasalxona xonalari havosining antropogen kimyoviy ifloslanganligini tekshirish va baholash (karbonat angdrid gazi misolida);
3-mavzu. Kasalxona xonalari yoritilganligining ahamiyati.
- 1. Kasalxona xonalarining tabiiy yoritilganlik holatini baholash;
- 2. Kasalxona xonalarining sunʼiy yoritilganlik holatini baholash;
- 3. Tabiiy yoritilganlik, tabiiy yoritilganlik koeffithienti
- 4. Sunʼiy yoritilganlik meʼyorlari
4-mavzu. Loyiha materiallari bo‘yicha davolash-profilaktika muassasalarini gigiyenik baholash (Shifoxona terapevtik, jarrohlik, yuqumli kasalliklar va tug‘ruqxona bo‘limlariga bo‘lgan asosiy gigiyenik ta’lablar. (Dalolatnoma tuzish).
- 1. Davolovchi-himoyalovchi tartib haqida tushunch.
- 2. Davolash-profilaktika muassasalarini obodonlashtirilganligi bilan bogʻliqligi. SanQvaM 0292-11.
- 3. OʻzRda DPMni rejalashtirish va loyihalashtirish reglamentlari va gigiyenik asoslari.
- 4. DPMlarni rejalashtirishga boʻlgan umumiy gigiyenik talablar
5-mavzu. Kasalxona ichi infektsiyasi va uni oldini olish (SanQvaM 0342-17).
- 1. Kasalxona ichi infeksiyasi haqida tushuncha
- 2. KII kelib chiqish sabablari
- 3. KII oldini olish choralari.
- 4. Ixtisoslashgan markazlarga (jarrohlik, yuqumli kasalliklar va tugʻruqxona) boʻlgan asosiy gigiyenik talablar.
6-mavzu. Oqilona ovqatlanish va uning tartibi haqida tushuncha, ularni tekshirish va baholash. Shaxsiy ovqatlanishning adekvatligini tekshirish va baxolash.
- 1. Ovqatlanishning salomatlik omili ekanligi
- 2. Ovqatlanishning ijtimoiy-gigiyenik muammo ekanligi.
- 3. Aholi salomatligi uchun ovqatlanishning ahamiyati.
- 4. Oqilona ovqatlanish tushunchasi va unga boʻlgan gigiyenik talablar, ovqatlanishning fiziologik meʼyorlari
7-mavzu. Bemorlarning ovqatlanishini tashkil qilish va uning gigiyenik nazorati, bemorlarning parxez ovqatlantirishning gigiyenik asoslari.
- 1. Asosiy oziq moddalarning manbalari va isteʼmolning gigiyenik meʼyorlari.
- 2. Alimentar kasalliklar haqida tushuncha, ularning tasnifi.
- 3. Bemorlarning ovqatlanishini tashkil qilish va uning gigiyenik nazorati
- 4. Bemorlarning parxez ovqatlantirishning gigiyenik asoslari.
- Parxez stollari
8-mavzu. Tez buziluvchi ovqat mahsulotlarining sifatliligini gigiyenik baholash. Ovqatdan zaharlanishlar va ularni oldini olish choralari
- 1. Aholi ovqatlanishida ekologik muammolar.
- 2. Oziq-ovqat mahsulotlarining sifatligini aniqlash (Sut, goʻsht va b.)
- 3. Ovqatdan zaharlanishlar va ularning tasnifi.
- 4. Ovqatdan zaharlanishning muhim shakllarini kelib chiqishini oldini olish.
9-mavzu. Suvning fiziologik, gigiyenik va epidemiologik ahamiyati. O‘zRsi aholisini suv bilan ta’minlashdagi eng muhim muammolar, mahalliy va markazlashgan suv ta’minoti haqida tushuncha.
- 1. Respublika hududidagi suv manbalariga gigiyenik taʼriflar.
- 2. Suv taʼminoti manbalariga boʻlgan umumiy gigiyenik talablar.
- 3. Suv manbalarining sanitar himoya mintaqalarini tashkil qilish. Sanitar himoya zonasi (SHZ) haqida tushuncha
- 4. OʻzRda suv isteʼmoli meʼyorlari. Davlat Standarti haqida tushuncha.
10-mavzu. Ichimlik suvining sifatini yaxshilash usullariga umumiy ta’rif. Ichimlik suvining sifatini yaxshilashdagi zamonaviy usullar haqida tushuncha, suvni tiniqlashtirish va zararsizlantirish (usullari, vositalari, ishlov berish tartibi va uning gigiyenik nazorati).
- 1. Davlat Standartiga muvofiq ichimlik suvining sifatiga boʻlgan talablar.
- 2. Ichimlik suvining sifatini yaxshilash usullariga umumiy taʼrif.
- 3. Ichimlik suvining sifatini yaxshilashdagi zamonaviy usullar haqida tushuncha,
- 4. Suvni tiniqlashtirish va zararsizlantirish (usullari, vositalari, ishlov berish tartibi va uning gigiyenik nazorati).
11-mavzu. Xavo muhiti gigiyenasi. Xavo muxitining fizikaviy va kimyoviy tarkibining fiziologik va gigiyenik axamiyati.
- 1. Xavo muhiti gigiyenasi
- 2. Xavo muxitining fizikaviy axamiyati.
- 3. kimyoviy tarkibining fiziologik axamiyati.
- 4. Xavo muxitining gigiyenik axamiyati
12-mavzu. Xavo muxiting biologik xossalari. Xonalar mikroiqlimi ko‘rsatkichlarini tekshirish va gigiyenik baxolash
- 1. Xavo muxiting biologik xossalari.
- 2. Xonalar mikroiqlimi koʻrsatkichlarini tekshirish
- 3. Xonalar mikroiqlimi gigiyenik baxolash.
13-mavzu. Bolalar va o‘smirlarni salomatlik xolati va jismoniy rivojlanishini tekshirish usullari.
- 1. Bolalar va oʻsmirlar gigiyenasining umumiy asoslari.
- 2. Oʻzbekiston aholisi bolalar kontingentining salomatlik koʻrsatkichlari.
- 3. Aholi turmush sharoitining bolalarning salomatlik holatini belgilovchi muhim omil ekanligi.
- 4. Bolalar va oʻsmirlarni chiniqtiruvchi muolajalar va ularni qoʻllashda tavsiya qilinadigan tadbirlar.
14-mavzu. Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishini baholash. (dalolatnoma tuzish).
- 1. Bolalar va oʻsmirlarning jismoniy rivojlanish koʻrsatkichlari
- 2. Jismoniy rivojlanishni shaxsiy tarzda baholash usullari
- 3. Bolalarni tarbiyalash va oʻqitish sharoitlarini muvofiqlashtirish
- 4. Akseleratsiya, uning gigiyenik ahamiyati,
- 5. Maktabga etuklik tushunchasi.
15-mavzu. Bolalar muassalarini loyihalashtirish, jixozlanishiga bo’lgan gigiyenik talablar
- 1. Uyushgan bolalar muassasalariga qoʻyiladigan gigiyenik talablar.
- 2. Maktabgacha bolalar muassasalarini loyihalashtirishning gigiyenik xususiyatlari
- 3. Umumtaʼlim maktablarini loyihalashtirishning gigiyenik xususiyatlari
- 4. Bolalar muassasalarini qurilishiga boʻlgan gigiyenik talablar.
- 5. Bolalar muassasalarini jihozlashga boʻlgan gigiyenik talablar.
16-mavzu. O‘quv tarbiya jarayoning gigiyenik asoslari. Umumta’lim maktablarida o’quv jarayonini tahlil qilish. (dalolatnoma tuzish).
- 1. Toliqish holati, uning biologik ahamiyati
- 2. Umumtaʼlim muassalarida oʻquv jarayonini tashkillashtirish gigiyenik asoslari
- 3. Maktabda oʻqitishni tashkillashtirishni gigiyenik asoslari:
- 4. Oʻquv yuklamani bolalar va oʻsmirlarni yoshga oid va individual xususiyatlariga mos kelish
- 5. Oʻquv jadvalini tuzishga asosiy gigiyenik talablar
17-mavzu. Mexnat gigiyenasi va ishlovchilar salomatligini muxofaza qilish. Korxonalarda shovqinni tekshirish va baholash. Korxonalarda tebranishli vaziyatlarni tekshirish va baholash.
- 1. Ishlab chiqarish muhitidagi fizikaviy omillar
- 2. Nomuvofiq mikroiqlim
- 3. Shovqin fizikaviy taʼrif, ishchilar organizmiga zararli taʼsiri
- 4. Tebranish fizikaviy taʼrif, ishchilar organizmiga zararli taʼsiri
- 5. Zararli taʼsirini oldini olish tadbirlari.
18-mavzu. CHangga oid patologiyalar xaqida tushuncha. Sanoat toksikologiyasi. Kimyoviy omillarni umumzaxarli va maxsus ta’siri haqida tushuncha. Qishloq ho’jaligida mehnat gigiyenasi. Pestitsidlar xaqida tushuncha
- 1. Sanoat changlari, changlarning tasniflari, changga doir patologiyalar .
- 2. Ishlab chiqarish muhitidagi kimyoviy omillar , ularning gigiyenik ahamiyati: organizmga kirish yoʻllari, taʼsir etish tabiati, ularning zaharliligi boʻyicha tasnifi.
- 3. Oʻtkir va surunkali kasbiy zaharlanishlar, ularni oldini olish tadbirlari. Zararli kasblarda ishlovchi ishchilarga davolovchi-profilaktik ovqatlar berish va ularga gigiyenik taʼrif.
- 4. Oʻzbekiston Respublikasi sharoitida qishloq xoʻjaligidagi mehnatning zamonaviy muammolari, oʻziga xos xususiyatlari, qishloq xoʻjaligidagi ishchi va xizmatchilar organizmiga taʼsir koʻrsatuvchi nomuvofiq omillar, ishchilarni sogʻlomlashtirish tadbirlari.
- 5. Pestitsidlar, ularning tasniflari. nomuofiq taʼsir etish ehtimoli, oldini olish tadbirlari.
19-mavzu. Tibbiy ekologiya haqida tushuncha. Muxit va ekologik omillar. Insonlarning hozirgi zamondagi yashash muhitini shakllanishi uchun ilmiy-texnika taraqqiyoti va ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarning ahamiyati.
- 1. Inson ekologiyasi haqida tushuncha.
- 2. Insonlarning hozirgi zamon yashash muhitini shakllanishi uchun ilmiy-texnika taraqqiyoti
- 3. Ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarning ahamiyati. Atrof muhitning ifloslanishi ilmiy-texnika taraqqiyotining asosiy negativ oqibati ekanligi.
- 4. Ifloslanish turlari va ularning shahar hamda qishloq aholi yashash joylaridagi asosiy manbalari.
- 5. Zararli omillarning biosferada boʻlishi va oqibatining umumiy qonuniyatlari
20-mavzu. Atrof muhitning ifloslanishi ilmiy-texnika taraqqiyotining asosiy negativ oqibati ekanligi. Ifloslanish turlari va ularning shahar hamda qishloq aholi yashash joylaridagi asosiy manbalari.
- 1. Ekologik vaziyatlar, ekologik ofatli mintaqalarga umumiy taʼrif
- 2. OʻzR hududidagi ekologik tanglik, atrof muhitni muhofaza qilishga doir tadbirlar.
- 3. SHahar muhitiga gigiyenik taʼrif, uning aholi salomatligi uchun ahamiyati, uni yaxshilashga doir tadbirlar,
- 4. Zamonaviy turar-joy binolari va mavzelariga boʻlgan gigiyenik talablar.
21-mavzu. Qo‘shinlarni kazarma va dala sharoitlarida joylashtirilganda ularning ovqatlantirilishining sanitariya nazorati.
- 1. Xarbiy gigiyena haqida tushuncha.
- 2. Qurolli kuchlardagi sanitariya nazorati va gigienik taʼminotlar haqida tushincha.
- 3. Oʻzbekiston respublikasi Qurolli Kuchlaridagi Sanitariya nazorati kuchlari va vositalari.
- 4. Xarbiy qoʻshinlarni joylashtirish, yuvintirish-kiyintirish boʻyicha xizmat gigiyenasi.
- 5. Xarbiy xizmatchilarni ovqatlantirishni ahamiyati va kunlik ovqat mahsulotlarining meʼyori.
- 6. Tinchlik va harbiy harakatlar davrida davrida harbiy xizmatchilarning ovqatlanishini tashkil qilish va uning sanitar nazorati.
22-mavzu. Qo‘shinlarni kazarma va dala sharoitlarida ichimlik suvi bilan ta’minlash.
- Tinchlik davrda qoʻshinlarning suv taʼminoti va uning sanitar nazoratini tashkil qilishning asoslari.
- 2.Harbiy dala sharoitida suv taʼminoti va uning sanitar nazoratini tashkil qilish.
- 3. Harbiy dala sharoitida tibbiy xizmat xodimining asosiy vazifalari.
- 4. Dala sharoitida ichimlik sifatini yaxshilash usullari.
23-mavzu. Ommaviy qirgin qurollari ishlatilganda suv va oziq- ovqat mahsulotlarini gigiyenik ekspertiza qilish.
- 1. Suv va ovqat mahsulotlarini RM bilan zararlanganligini ekspertiza qilish. DP-5A (B,V,M) asboblari
- 2. Suv va ovqat mahsulotlarining toʻliq maxsus ishlovdan oʻtkazilganligini nazorat qilish
- 3. Ovqat mahsulotlarini maxsus ishlovdan oʻtkazishda sanitariya nazoratining asosiy vazifalari